Lampę naftową wymyślił Polak!

autor zdjęcia: domena publiczna/Wikimedia Common

źródło: Rzeczpospolita

Ignacy Łukasiewicz (1822–1882) – polski farmaceuta i przedsiębiorca, założyciel pierwszej na świecie kopalni ropy naftowej, wynalazca lampy naftowej. Portret namalowany przez Andrzeja Grabowskiego w 1884 r.

Specyfika spalania nafty wymagała zbudowania specjalnej konstrukcji – konieczne było odizolowanie płomienia od zbiornika ropy. Projekt lampy z wysokim szklanym zbiornikiem, z płóciennym knotem zasysającym naftę, która na tym knocie paliła się w osłoniętym metalowym pierścieniem palniku, oraz z kolejnym szklanym cylindrem, który osłaniał płomień, ale przepuszczał światło, opracował Ignacy Łukasiewicz.

Ropa naftowa była przez ponad 100 lat – i jest nadal – surowcem o ogromnym znaczeniu gospodarczym i politycznym. Szeroko znane są pierwsze przedsiębiorstwa związane z wydobyciem i wykorzystaniem ropy naftowej w USA. Natomiast mniej znane są dokonania związane z ropą naftową, które miały miejsce w Polsce. A tymczasem konstrukcja pierwszej sprawnej lampy naftowej została opracowana w Polsce – i możemy się tym chlubić. Zaczniemy od prezentacji jej twórcy.

Ignacy Łukasiewicz – pionier przemysłu naftowego

Człowiekiem, który zaprojektował i skutecznie zastosował lampę naftową, był Ignacy Łukasiewicz (1822–1882). Do połowy XX w. nazwisko to było znane głównie specjalistom, chociaż w Auli Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie pomnik Łukasiewicza naturalnej wielkości zajmuje półkolistą wnękę od lat 30. XX w. Dla kompletu informacji mogę dodać, że drugą analogiczną wnękę zajmuje figura patrona uczelni – Stanisława Staszica.

Jednak byłoby błędem sądzić, że Łukasiewicz nie był ceniony. Jeszcze za życia, w 1861 r., otrzymał godność honorowego obywatela Jasła i Krosna, w podobnym okresie jego imieniem nazwano Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego w Bóbrce (będzie o nim dalej mowa). Po śmierci Łukasiewicza w 1882 r. wybito także sporo medali i monet...